Η Ετήσια Έκθεση 2024 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την εφαρμογή των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας αναδεικνύει τον ρόλο των εθνικών κοινοβουλίων, συμπεριλαμβανομένης της Βουλής των Αντιπροσώπων της Κύπρου, στη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Η έκθεση καταγράφει τις εξελίξεις και τις προκλήσεις στην εφαρμογή αυτών των θεμελιωδών αρχών, με έμφαση στη συμμετοχή των κρατών-μελών στον μηχανισμό ελέγχου και τον πολιτικό διάλογο με τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα.
Στο πλαίσιο της εφαρμογής των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η Κύπρος διαδραματίζει ενεργό ρόλο μέσω της Βουλής των Αντιπροσώπων, η οποία συμμετέχει ενεργά στη διαδικασία ελέγχου και διαλόγου με τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, αναφέρεται. Σύμφωνα με την Έκθεση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έλαβε το 2024 συνολικά 252 γνώμες από τα εθνικά κοινοβούλια, εκ των οποίων οι 14 ήταν αιτιολογημένες. Δύο από τις γνώμες προέρχονταν από την Κύπρο και τη Βουλή των Αντιπροσώπων.
Σύμφωνα με την έκθεση, κατά τα τελευταία έτη ενώ μειώνεται ο αριθμός των γνωμών, παράλληλα ενισχύεται ο πολιτικός διάλογος με την Επιτροπή, υπό την έννοια ότι πολλά από αυτά επιδεικνύουν αυξανόμενο ενδιαφέρον για συμμετοχή στη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ σε προγενέστερο στάδιο. Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί ότι καθώς το 2024 ήταν ένα μεταβατικό έτος μεταξύ δύο θητειών της Επιτροπής, αυτό επηρέασε την ένταση του ελέγχου της επικουρικότητας και του πολιτικού διαλόγου.
Η Έκθεση καταδεικνύει ότι, παρά τις προκλήσεις, η ΕΕ συνεχίζει να ενισχύει τους μηχανισμούς δημοκρατικού ελέγχου και να προωθεί την ενωσιακή προστιθέμενη αξία. Ωστόσο, όπως επισημαίνεται, απαιτούνται περαιτέρω βελτιώσεις για την αποτελεσματικότερη εφαρμογή των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας, καθώς και για την ενίσχυση της συνεργασίας με τα εθνικά κοινοβούλια. Αξίζει να σημειωθεί ότι η κοινή τους συμβολή στο στρατηγικό θεματολόγιο για τον τρέχοντα θεσμικό κύκλο 2024-2029, που παρέχεται μέσω της Διάσκεψης των Κοινοβουλευτικών Επιτροπών για τις Υποθέσεις της Ένωσης (COSAC), καταδεικνύει περαιτέρω αυτή τη συνεργατική προσέγγιση.
Στην έκθεση αναφέρεται σχετικά πως «τα εθνικά κοινοβούλια έχουν ζητήσει πρόσθετες αλλαγές, για τις οποίες εν μέρει απαιτούνται τροποποιήσεις της Συνθήκης [της Λισαβόνας]. Ο μηχανισμός ελέγχου της επικουρικότητας έχει προσαρμοστεί στο μέτρο του δυνατού ώστε να αυξηθεί η ευελιξία του, αλλά τα εθνικά κοινοβούλια ζητούν περαιτέρω αλλαγές για την ενίσχυση του ρόλου τους στη χάραξη πολιτικής της ΕΕ».
Ακόμη, η Επιτροπή δηλώνει έτοιμη να ενισχύσει περαιτέρω τον αμοιβαία επωφελή διάλογο με τα εθνικά κοινοβούλια μέσω των καθιερωμένων διαύλων επικοινωνίας και συνεργασίας, ενώ «ενθαρρύνει τα εθνικά κοινοβούλια να συνεχίσουν να αναπτύσσουν και να αξιοποιούν πλήρως το δυναμικό των ήδη υφιστάμενων μέσων, προκειμένου να ενισχύσουμε τη δημοκρατική μας ανθεκτικότητα και να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά βασικές στρατηγικές πολιτικές και θεσμικές προκλήσεις».
