Η βρετανική κυβέρνηση αντιμετωπίζει μεγαλύτερο του αναμενόμενου έλλειμμα στα δημόσια οικονομικά ενόψει της παρουσίασης του νέου προϋπολογισμού τον Νοέμβριο, καθώς η πτώση της παραγωγικότητας υπονομεύει τους δημοσιονομικούς στόχους.
Σύμφωνα με το BBC, η Υπηρεσία Δημοσιονομικής Ευθύνης (OBR) ετοιμάζεται να υποβαθμίσει τις προβλέψεις για την παραγωγικότητα της οικονομίας κατά 0,3 ποσοστιαίες μονάδες, γεγονός που δημιουργεί κενό 20 δις λιρών στους στόχους φορολογίας και δαπανών.
Η υπουργός Οικονομικών, Ρέιτσελ Ριβς, επιβεβαίωσε ότι τόσο οι αυξήσεις φόρων όσο και οι περικοπές δαπανών βρίσκονται στο τραπέζι για τον επερχόμενο προϋπολογισμό. Το Υπουργείο Οικονομικών απέφυγε να σχολιάσει «εικασίες» πριν από τη δημοσίευση της τελικής έκθεσης της OBR στις 26 Νοεμβρίου.
Παραγωγικότητα και δημοσιονομικό ρίσκο
Η OBR θα παραδώσει την τελική πρόβλεψή της στο Υπουργείο Οικονομικών την Παρασκευή. Η υποβάθμιση των εκτιμήσεων για την παραγωγικότητα -που μετρά την απόδοση της οικονομίας ανά ώρα εργασίας- επηρεάζει καθοριστικά τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη και, κατ’ επέκταση, το δημοσιονομικό περιθώριο του προϋπολογισμού.
Το Institute for Fiscal Studies υπολόγισε ότι κάθε μείωση 0,1 ποσοστιαίας μονάδας στην πρόβλεψη παραγωγικότητας αυξάνει το δημόσιο χρέος κατά 7 δις λίρες έως το 2029-30· έτσι, η τρέχουσα υποβάθμιση κατά 0,3 μονάδες θα μπορούσε να προσθέσει έως και 21 δις λίρες στο δημοσιονομικό έλλειμμα.
Αντί για το αναμενόμενο έλλειμμα 10-14 δις λιρών, η κυβέρνηση βρίσκεται πλέον αντιμέτωπη με «τρύπα» 20 δισ., η οποία μπορεί να καλυφθεί μόνο μέσω φορολογικών αυξήσεων, περικοπών δαπανών ή νέου δανεισμού.
Δημοσιονομικοί κανόνες και πολιτικό δίλημμα
Η Ριβς έχει θέσει δύο «αδιαπραγμάτευτους» δημοσιονομικούς κανόνες:
- Να μην υπάρξει δανεισμός για τη χρηματοδότηση λειτουργικών δαπανών έως το τέλος της κοινοβουλευτικής περιόδου.
- Να αρχίσει η μείωση του δημόσιου χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ την ίδια περίοδο.
Η ίδια παραδέχτηκε σε επιχειρηματίες στη Σαουδική Αραβία ότι η OBR πιθανότατα θα προχωρήσει σε υποβάθμιση των προβλέψεων, επισημαίνοντας πως η παραγωγικότητα παραμένει «ιδιαίτερα αδύναμη από την οικονομική κρίση και το Brexit».
Αν και η πτώση των επιτοκίων στα κρατικά ομόλογα ενδέχεται να προσφέρει κάποιο δημοσιονομικό περιθώριο, η κυβέρνηση δέχεται πιέσεις από ανατροπές στις κοινωνικές δαπάνες και την ανάγκη να δημιουργηθεί μεγαλύτερο «μαξιλάρι» ασφάλειας στα δημόσια οικονομικά.
Οι αναλυτές εκτιμούν ότι αυτό μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικές αυξήσεις φόρων, ακόμη και με παραβίαση προεκλογικών δεσμεύσεων.
Το Υπουργείο Οικονομικών θα ενημερώσει την OBR για το πρώτο προσχέδιο των μέτρων του προϋπολογισμού την επόμενη εβδομάδα.
