Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) θα συνεχίσει να προετοιμάζει το έδαφος για το ψηφιακό ευρώ μετά τη λήξη της τρέχουσας φάσης προετοιμασίας στο τέλος του μήνα, με ορίζοντα κυκλοφορίας το 2029.
Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές του Bloomberg, οι αξιωματούχοι αναμένεται να αποφασίσουν την παράταση των προπαρασκευαστικών εργασιών στη αυριανή τους συνεδρίαση στη Φλωρεντία της Ιταλίας.
Ο στόχος είναι η επίσημη έκδοση του ψηφιακού νομίσματος το 2029, υπό την προϋπόθεση ότι θα έχει θεσπιστεί το απαραίτητο νομικό πλαίσιο.
Η ΕΚΤ ξεκίνησε τη διετή φάση προετοιμασίας του έργου το 2023, με την ελπίδα ότι στο μεταξύ η Ευρωπαϊκή Ένωση θα προχωρούσε στη θέσπιση των κανόνων για την κυκλοφορία του ψηφιακού ισοδύναμου των χαρτονομισμάτων και κερμάτων. Ωστόσο, τα κράτη μέλη και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν έχουν ακόμη καταλήξει σε συμφωνία.
Το σημαντικότερο εμπόδιο προέρχεται από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), όπου ορισμένοι ευρωβουλευτές προτιμούν να αναζητηθεί μια εναλλακτική λύση από τον ιδιωτικό τομέα αντί της ψηφιακής πρότασης της ΕΚΤ.
Παρά ταύτα, εντείνεται η πίεση για να τερματιστεί το αδιέξοδο, καθώς οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής εκφράζουν ανησυχία για την υπερβολική εξάρτηση από αμερικανικές εταιρείες πληρωμών όπως η Visa, η Mastercard και το PayPal.
Επιπλέον, οι φόβοι ότι τα stablecoins με κάλυψη σε δολάριο που προωθεί ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ θα μπορούσαν να εδραιωθούν στην Ευρώπη, έχουν δώσει νέα ώθηση στη συζήτηση.
Η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, και άλλοι αξιωματούχοι ζητούν επιτάχυνση της διαδικασίας για την ενίσχυση της στρατηγικής αυτονομίας της Ευρώπης σε μια περίοδο αυξημένων γεωπολιτικών εντάσεων — κάτι που αναμένεται να αποτυπωθεί και στην ανακοίνωση της Πέμπτης. Εκπρόσωπος της ΕΚΤ αρνήθηκε να σχολιάσει σχετικά.
Η πιθανή ημερομηνία κυκλοφορίας του ψηφιακού ευρώ αναφέρθηκε για πρώτη φορά δημόσια από τον Πιέρο Τσιπολόνι, μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, ο οποίος είχε δηλώσει σε εκδήλωση του Bloomberg τον Σεπτέμβριο ότι «τα μέσα του 2029 θα μπορούσαν να θεωρηθούν ρεαλιστικός στόχος».
Η τρέχουσα φάση προετοιμασίας ακολούθησε διετή περίοδο διερεύνησης.
Οι προηγμένες λειτουργίες και τα προσδοκώμενα οφέλη
Η έρευνα αποκάλυψε ότι το ψηφιακό ευρώ θα μπορούσε να φέρει καινοτομίες όπως πληρωμές υπό όρους, δηλαδή αυτόματη αποδέσμευση κεφαλαίων μόλις πληρούνται προϋποθέσεις, διαδικασίες tap-and-go με αυτόματη βέλτιστη τιμολόγηση για συγκοινωνίες, καθώς και ηλεκτρονικές αποδείξεις ενσωματωμένες στη συναλλαγή.
Παράλληλα, εκτιμάται ότι θα συμβάλει στη μείωση του κατακερματισμού και του κόστους στις πληρωμές μεταξύ επιχειρήσεων (B2B), ενώ θα ενισχύσει τη ρευστότητα και την τυποποίηση των διαδικασιών.
Καινοτομία, ασφάλεια και ψηφιακή ένταξη
Μεταξύ των τεχνολογικών χαρακτηριστικών που ξεχωρίζουν είναι η δυνατότητα προσωρινής «παρακράτησης» κεφαλαίων μέχρι την ολοκλήρωση της συναλλαγής – κάτι που πολλαπλασιάζει την προστασία του καταναλωτή. Επιπλέον, οι ηλεκτρονικές αποδείξεις (e-receipts) θα μειώσουν το λειτουργικό κόστος για τις επιχειρήσεις και ταυτόχρονα θα ενισχύσουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα, με λιγότερα έντυπα και χρήση πόρων.
Το ψηφιακό ευρώ προβλέπεται να περιλαμβάνει και προσαρμοσμένα πορτοφόλια για παιδιά, λύσεις φιλικές για Άτομα με Αναπηρία (ΑμεΑ) και λειτουργίες φωνητικού ελέγχου — ενισχύοντας την εμπλοκή όλων των πολιτών.
Επιπτώσεις για το ευρωπαϊκό οικονομικό σύστημα
Η εισαγωγή του ψηφιακού ευρώ σηματοδοτεί μετασχηματισμό όχι μόνο της τεχνολογίας αλλά και της δομής του ευρωπαϊκού συστήματος πληρωμών.
Ενισχύει την αυτονομία της Ευρώπης απέναντι στις αμερικανικές πλατφόρμες πληρωμών, ενώ ταυτόχρονα δημιουργεί νέες δυνατότητες ανάπτυξης, ένταξης και οικονομικής καινοτομίας.
Η επιτυχής υλοποίηση του εγχειρήματος μπορεί να καθορίσει μακροχρόνια οφέλη για καταναλωτές, επιχειρήσεις και οργανισμούς, ανοίγοντας τον δρόμο για μια πιο αποτελεσματική και ασφαλή ψηφιακή οικονομία.
