Αύξηση της τάξης του 20% καταγράφηκε στο κυπριακό νηολόγιο από τον Σεπτέμβριο του 2023, ανέφερε ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών ο Γενικός Διευθυντής του Υφυπουργείου Ναυτιλίας, Στέλιος Χειμώνας, κατά την παρουσίαση, την Παρασκευή, του ετήσιου προϋπολογισμού του Υφυπουργείου για το 2026. Ο κ. Χειμώνας ανέφερε, ακόμα, ότι υπήρξε αύξηση και στον αριθμό των εταιρειών στο Σύστημα Φόρου Χωρητικότητας, όπου έχουν εγγραφεί κατά 4,5% περισσότερες εταιρείες.
Σημείωσε, δε, ότι προϋπολογισμός για το 2026 είναι ελαφρώς πλεονασματικός, με δαπάνες στα 18,7 εκατομμύρια ευρώ και αναμενόμενα έσοδα στα 20,3 εκατομμύρια ευρώ, υπογραμμίζοντας ότι η αύξηση 4% στα έσοδα, σε σχέση με τον προϋπολογισμό του 2025, καταδεικνύει αποτελεσματικότητα στρατηγικών που εφαρμόζονται από το Υφυπουργείο για την ανάπτυξη του τομέα της κυπριακής ναυτιλίας.
Στόχος των δράσεων και έργων που σχεδιάζονται για το 2026, σύμφωνα με τον κ. Χειμώνα, είναι η ενίσχυση της ναυτιλίας και η βελτίωση του ειδικού βάρους της Κύπρου στα διεθνή fora. Επεσήμανε, δε, ότι παρά τις συνέπειες από τις κυρώσεις που επέβαλε στη Ρωσία η ΕΕ λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και παρά τα εμπόδια που δημιουργεί το τουρκικό εμπάργκο στα πλοία υπό κυπριακή σημαία, ενισχύεται η ανταγωνιστικότητα της κυπριακής ναυτιλίας και η επιρροή του νηολογίου διεθνώς.
Εξάλλου, απαντώντας σε ερώτηση του Βουλευτή του ΑΚΕΛ, Χρίστου Χριστοφίδη, εξήγησε ότι η ζημιά που προκλήθηκε στο κυπριακό νηολόγιο από την αποχώρηση πλοίων – κυρίως τάνκερ – μετά την επιβολή κυρώσεων από την ΕΕ προς τη Ρωσία, αποκαταστάθηκε μέχρι σήμερα.
Ερωτηθείς αναφορικά με το κόστος του εμπάργκο που έχει επιβάλει η Τουρκία, ο κ. Χειμώνας εξήγησε ότι δεν μπορεί να υπολογιστεί με ακρίβεια, καθώς πρόκειται στην ουσία για διαφυγόντα κέρδη. Ανέφερε, όμως, ότι το Υφυπουργείο έχει εικόνα ότι εταιρείες που θα ενδιαφέρονταν να εγγράψουν τα πλοία τους στο κυπριακό νηολόγιο, δεν μπορούν να το κάνουν, καθώς έχουν συνεργασία με τουρκικά λιμάνια.
Πρόσθεσε ότι, στο πλαίσιο των ενεργειών για ανάπτυξη του κυπριακού νηολογίου, το Υφυπουργείο εντοπίζει τα πλοία που δεν έχουν δραστηριότητες σε λιμάνια της Τουρκίας και εστιάζει εκεί για να παρουσιάσει τα πλεονεκτήματα του κυπριακού νηολογίου, ενώ προσεγγίζονται και εταιρείες που κατασκευάζουν πλοία και γίνονται προσωπικές επαφές για τον ίδιο σκοπό. «Αυτές οι δράσεις έχουν αποδώσει και έχουν μειώσει τις επιπτώσεις», είπε ο κ. Χειμώνας.
Η συνεισφορά της νηοδιαχείρισης στο Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν (ΑΕΠ), σύμφωνα με στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας που παρέθεσε ο κ. Χειμώνας, ανέρχεται στο 5,5%, ενώ επεσήμανε ότι παρουσιάζει αυξητική τάση. Πρόσθεσε, δε, ότι η Κύπρος είναι το μεγαλύτερο κέντρο νηοδιαχείρισης στην ΕΕ, κάτι που αποφέρει στη χώρα έσοδα ύψους 13,4 εκατομμυρίων, ενώ τα έξοδα που απαιτούνται είναι στα 6 εκατομμύρια.
Για περαιτέρω ανάπτυξη, το Υφυπουργείο προσβλέπει, μεταξύ άλλων και στην προώθηση της στρατηγικής που εφαρμόζει για ανάδειξη της Κύπρου ως προορισμού κρουαζιέρας, καθώς και για τη δημιουργία των προϋποθέσεων για προσέλκυση και φιλοξενία μεγα-γιωτ.
Εξάλλου, απαντώντας σε ερώτηση της Προέδρου της Επιτροπής και Βουλευτή του ΔΗΚΟ, Χριστιάνας Ερωτοκρίτου, σχετικά με τις ενέργειες που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην υλοποίηση των στόχων του Υφυπουργείου, ο κ. Χειμώνας ανέφερε το παράδειγμα της προσπάθειας προσέλκυσης μεγα-γιωτ, ως κάτι που ενδεχομένως να απαιτεί και ρυθμίσεις που αφορούν το κοινοβούλιο, κατ’ αντιστοιχία με το νομοσχέδιο που αφορά στα μικρά σκάφη και το οποίο έχει ήδη παρουσιαστεί.
Παράλληλα, είπε ότι επιθυμεί τη συνέχιση της ακτοπλοϊκής σύνδεσης Κύπρου-Ελλάδας, σημειώνοντας ότι η συμφωνία της εταιρείας που εκτελεί τα δρομολόγια επεκτάθηκε μέχρι το 2027. Εξάλλου, απαντώντας σε ερώτηση του Βουλευτή του ΑΚΕΛ, Κώστα Κώστα, για το αν εξετάζεται η ακτοπλοϊκή σύνδεση και με άλλους προορισμούς, ο κ. Χειμώνας ανέφερε ότι εκφράστηκε ενδιαφέρον από μία εταιρεία για σύνδεση με τον Λίβανο. Συγκεκριμένα, είπε ότι πρόκειται για μία νέα εταιρεία και ότι το Υπουργείο βοηθά να υλοποιηθεί ο στόχος αυτός, που επαφίεται όμως στον σχεδιασμό της ίδιας της εταιρείας.
Ως μία από τις αδυναμίες του Υφυπουργείου, ο κ. Χειμώνας ανέδειξε τις κενές θέσεις, οι οποίες είναι περίπου το 35% των οργανικών θέσεων του Υφυπουργείου. Μεταξύ αυτών, είναι και θέσεις διευθυντών, τρεις θέσεις ανώτερων επιθεωρητών, 14 θέσεις επιθεωρητών, καθώς και δύο θέσεις ελεγκτών θαλάσσιας κυκλοφορίας.
Απαντώντας σε ερώτηση του Βουλευτή της ΕΔΕΚ, Ηλία Μυριάνθους, για το κατά πόσον δημιουργούνται δυσκολίες στις επιθεωρήσεις πλοίων, λόγω των κενών θέσεων επιθεωρητών, ο κ. Χειμώνας απάντησε ότι υπάρχουν δυσκολίες και ότι γίνεται προσπάθεια για κάλυψη των αναγκών μέσω του δικτύου ανεξάρτητων επιθεωρητών με το οποίο συνεργάζεται το Υφυπουργείο. Σημείωσε, πάντως, ότι όλες οι κενές θέσεις βρίσκονται στην ΕΔΥ και εξέφρασε την ελπίδα ότι θα καλυφθούν μέχρι το τέλος του 2026.
Μεγάλη δυσκολία αποτελεί, σύμφωνα με τον κ. Χειμώνα, και η ανανέωση των ενοικίων στα κτίρια που χρησιμοποιούνται από τις υπηρεσίες του Υφυπουργείου στη Λεμεσό, λόγω πολύ υψηλών τιμών στην αγορά ενοικίων στην πόλη. Απαντώντας σε ερώτηση του Βουλευτή του ΑΚΕΛ, Κώστα Κώστα, είπε ότι έχουν ξεκινήσει διαδικασίες για την ανέγερση κτιρίου που θα στεγάσει το Υφυπουργείο.
Η Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Σάβια Ορανίδου, έθεσε στον κ. Χειμώνα το ζήτημα της υλοποίησης της πράσινης μετάβασης στο τομέα της ναυτιλίας. Ο κ. Χειμώνας εξήγησε ότι εφαρμόζονται οι ευρωπαϊκές νομοθεσίες στην κατεύθυνση αυτή, ενώ σημείωσε ότι υπάρχει κατεύθυνση για δράσεις που αφορούν στην απανθρακοποίηση. Σημείωσε, δε, ότι προσφέρεται ως κίνητρο στις εταιρείες με υψηλότερες επιδόσεις στην προσπάθεια αυτή, φορολογική έκπτωση έως και 30%.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Βαλεντίνος Φακοντής, έθεσε το ζήτημα της προώθησης της ψηφιοποίησης των διαδικασιών, με τρόπο που να μη μεταφέρεται απλώς σε ψηφιακή μορφή η γραφειοκρατία. Ο κ. Χειμώνας διαβεβαίωσε ότι η ψηφιοποίηση γίνεται για σκοπούς διευκόλυνσης και ανέφερε ότι εφαρμόζεται ήδη στις υπηρεσίες για ναυτικούς και ότι θα ακολουθήσουν οι φορολογικές υπηρεσίες, ενώ και το νηολόγιο ψηφιοποιείται πλήρως. Εξήγησε ότι αυτό θα επιτρέψει να μειωθεί ο όγκος των εργασιών στα ναυτιλιακά γραφεία.
Σε γραπτή δήλωσή του μετά τη συνεδρίαση, ο κ. Φακοντής, επεσήμανε την ανάγκη για «ουσιαστικό σχέδιο δράσης, με διπλωματικές πρωτοβουλίες και στοχευμένα μέτρα στήριξης» για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από το εμπάργκο της Τουρκίας, ενώ ζήτησε «νέο πλαίσιο διαφοροποίησης και στήριξης των ναυτιλιακών επιχειρήσεων» για ανάκαμψη από τις κυρώσεις της ΕΕ προς τη Ρωσία.
Ως σοβαρά ζητήματα ανέδειξε, επίσης, την υποστελέχωση του Υφυπουργείου, την ανάγκη αναδιοργάνωσης της δομής του, καθώς και την αναβολή της μεταστέγασής του σε ενιαίο, λειτουργικό κτίριο.
Όσον αφορά την ακτοπλοϊκή σύνδεση, επεσήμανε ότι υπήρξε επιτυχημένη και πρόσθεσε ότι απαιτείται η επέκτασή της και με την Ελλάδα, αλλά και με άλλες γειτονικές χώρες. Υπογράμμισε, εξάλλου, και τη σημασία της ναυτικής εκπαίδευσης.
Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ, Μαρίνος Μουσιούττας, σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρίαση, εξέφρασε τη στήριξη της παράταξης στις δράσεις του Υφυπουργείου προς επίτευξη των στρατηγικών του στόχων. Εξέφρασε, δε, ικανοποίηση για το γεγονός ότι το κυπριακό νηολόγιο «έχει αυξηθεί κατά 20% και ότι συνεχίζει να εξελίσσεται, να αναπτύσσεται συνεχώς και να παραμένει ανταγωνιστικό».
Χαιρέτισε, επίσης, τη συνέχιση της θαλάσσιας σύνδεσης Κύπρου και Ελλάδας, όπως και την εκπόνηση της Εθνικής Στρατηγικής για τον τουρισμό κρουαζιέρας στην Κύπρο. «Είναι ξεκάθαρο ότι θα πρέπει να στηρίξουμε τον τομέα της ναυτιλίας, να διευκολύνουμε τις ναυτιλιακές εταιρείες με διάφορους τρόπους, όπως παραδείγματος χάριν με τη λειτουργία του One Stop Shipping Center και να αναπτύξουμε τον τομέα της ναυτιλίας ακόμα περισσότερο, διότι υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις για περαιτέρω ανάπτυξη», κατέληξε.
